Ô nhiễm chất thải rắn là gì? Tác động của chất thải rắn đến môi trường?
Ô nhiễm chất thải rắn là gì? Chất thải rắn ảnh hưởng như thế nào đến môi trường? Cùng chúng tôi làm rõ qua bài viết dưới đây nhé.
Khái niệm ô nhiễm chất thải rắn là gì?
Chất thải rắn là bất kỳ vật liệu nào bị loại bỏ. Giống như chất thải, có thể tái chế hoặc các loại đạn dược quân sự được xác định là chất thải rắn.
Chất thải rắn không bao gồm các chất thải như vật liệu rắn hòa tan trong nước thải sinh hoạt, nước nguồn, vật liệu hạt nhân đặc biệt, vật liệu phụ theo quy định của nhà nước.
Chất thải rắn phi đô thị không trộn lẫn với chất thải gia đình. Cần phân loại và xử lý theo tính chất của từng loại. Chất thải y tế cũng được xem là 1 loại chất thải rắn cần được xử lý và phân loại đúng cách.
Tác động của ô nhiễm chất thải rắn đến môi trường
Tác động chất thải rắn đến môi trường nước
Xem thêm: Ô nhiễm tiếng ồn là gì
Chất thải rắn không được thu gom, thải vào kênh rạch, sông, hồ, ao gây ra tình trạng ô nhiễm môi trường nước, làm tắc nghẽn đường nước lưu thông, giảm diện tích tiếp xúc của nước với không khí. Chất thải rắn hữu cơ phân hủy trong nước gây mùi hôi thối, gây phú dưỡng nguồn nước làm cho thủy sinh vật trong nguồn nước mặt bị suy thoái.
Tuy nhiên, phần lớn các bãi chôn lấp hiện nay đều không được xây dựng đúng kỹ thuật vệ sinh và đang trong tình trạng quá tải, nước rò rỉ từ bãi rác được thải trực tiếp ra ao, hồ gây ô nhiễm môi trường nước nghiêm trọng. Sự xuất hiện của các bãi rác lộ thiên tự phát cũng là một nguồn gây ô nhiễm nguồn nước đáng kể.
Tại các bãi chôn lấp chất thải rắn, nước rỉ rác có chứa hàm lượng chất ô nhiễm cao (chất hữu cơ: do trong rác có phân súc vật, các thức ăn thừa…; chất thải độc hại: từ bao bì đựng phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ, mỹ phẩm). Nếu không được thu gom xử lý sẽ thâm nhập vào nguồn nước dưới đất gây ô nhiễm môi trường nước nghiêm trọng.
Tác động chất thải rắn đến không khí
Khối lượng khí phát sinh từ các bãi rác chịu ảnh hưởng đáng kể của nhiệt độ không khí và thay đổi theo mùa. Lượng khí phát thải tăng khi nhiệt độ tăng, lượng khí phát thải trong mùa hè cao hơn mùa đông. Đối với các bãi chôn lấp, ước tính 30% các chất khí phát sinh trong quá trình phân hủy rác có thể thoát lên trên mặt đất mà không cần một sự tác động nào.
Khi vận chuyển và lưu giữ nó sẽ phát sinh mùi do quá trình phân hủy các chất hữu cơ gây ô nhiễm môi trường không khí. Các khí phát sinh từ quá trình phân hủy chất hữu cơ trong chất thải rắn: Amoni có mùi khai, phân có mùi hôi, Hydrosunfur mùi trứng thối, Sunfur hữu cơ mùi bắp cải thối rữa, Mecaptan hôi nồng, Amin mùi cá ươn, Diamin mùi thịt thối, Cl2 hôi nồng, Phenol mùi ốc đặc trưng.
Xem thêm: Những khí gây hiệu ứng nhà kính bạn nên biết
Bên cạnh hoạt động chôn lấp, việc xử lý chất thải rắn bằng biện pháp tiêu hủy cũng góp phần đáng kể gây ô nhiễm môi trường không khí. Việc đốt rác sẽ làm phát sinh khói, tro bụi và các mùi khó chịu. CTR có thể bao gồm các hợp chất chứa Clo, Flo, lưu huỳnh và nitơ, khi đốt lên làm phát thải một lượng không nhỏ các chất khí độc hại hoặc có tác dụng ăn mòn.
Mặt khác, nếu nhiệt độ tại lò đốt rác không đủ cao và hệ thống thu hồi quản lý khí thải phát sinh không đảm bảo, khiến cho CTR không được tiêu hủy hoàn toàn làm phát sinh các khí CO, oxit nitơ, dioxin và furan bay hơi là các chất rất độc hại đối với sức khỏe con người.
Ô nhiễm môi trường đất do chất thải rắn
Các chất thải rắn được tích lũy dưới đất trong thời gian dài gây ra nguy cơ tiềm tàng đối với môi trường. Chất thải xây dựng như gạch, ngói, thủy tinh, ống nhựa, dây cáp, bê-tông… trong đất rất khó bị phân hủy.
Các kim loại này tích lũy trong đất và thâm nhập vào cơ thể theo chuỗi thức ăn và nước uống, ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe. Các chất thải có thể gây ô nhiễm đất ở mức độ lớn là các chất tẩy rửa, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, thuốc nhuộm, màu vẽ, công nghiệp sản xuất pin, thuộc da, công nghiệp sản xuất hóa chất…
CTR đặc biệt là chất thải nguy hại, chứa nhiều độc tố như hóa chất, kim loại nặng, phóng xạ… nếu không được xử lý đúng cách, chỉ chôn lấp như những loại rác thải thông thường thì nguy cơ gây ô nhiễm môi trường đất rất cao.
Với những thông tin mà chúng tôi chia sẻ trên đây hy vọng các bạn đã nắm được ô nhiễm chất thải rắn là gì và tác động của chất thải rắn đến môi trường như thế nào. Chúc các bạn thành công.
